Czym dokładnie zajmuje się pilot rajdowy? – Obowiązki pilota przed rajdem oraz w trakcie rajdu
Kiedy kierowca przyjeżdża na rajd, skupia się tylko na jeździe. Cała procedura przed rajdowa należy do pilota. Tak więc pilot rajdowy zaczyna rajd długo przed datą jego rozpoczęcia. Zazwyczaj do obowiązków pilota należy zgłoszenie załogi do rajdu, załatwienie noclegów i ogarnięcie całej logistyki.
To pilot po konsultacji z kierowcą ustala godziny odbioru administracyjnego czy badania technicznego, jeśli pozwala na to regulamin zawodów. Na odbiorze administracyjnym trzeba przedstawić dokumenty samochodu, ubezpieczenie, potwierdzić tożsamość kierowcy i pilota oraz okazać prawo jazdy. Odbiera się tam wszystkie dokumenty związane z rajdem, czyli książkę drogową która wyznacza trasę rajdu i według której robi się zapoznanie z trasą, numery startowe i obowiązkowe naklejki organizatora.
Po wszystkich odbiorach administracyjnych razem z kierowcą robi zapoznanie z trasą. Na takim zapoznaniu kierowca dyktuje pilotowi komendy, które chce usłyszeć podczas sportowego przejazdu odcinka specjalnego. Po zapoznaniu pilot, przepisuje lub poprawia notatki, tak żeby były czytelne i widoczne dla niego. Według obecnych regulaminów, zapoznanie robi się z zamontowanym urządzeniem GPS i ściśle z przepisami ruchu drogowego.
Dobry pilot musi znać również wszystkie niezbędne regulaminy – regulamin rajdowy na dany rok, regulamin zawodów oraz kodeks sportowy. Wszystko po to aby wszystkie procedury mogły przebiegać sprawnie oraz żeby nie popełnić w trakcie rajdu jakiegoś błędu, który może skutkować nawet dyskwalifikacją.
Rajdowy opis odcinków specjalnych – najważniejszy element dla pilota rajdowego
W dniu rajdu zawsze wychodzi, czy opis odcinków specjalnych, zrobiony na zapoznaniu z trasą jest wykonany poprawnie. Zadaniem pilota rajdowego jest podanie wszystkich zapisanych komend w tempo jazdy kierowcy. Jest to trudne zadanie, ponieważ trzeba się idealnie dopasować do stylu jazdy kierowcy oraz do szybkości samochodu jakim się jedzie. W wolnym samochodzie tempo będzie wolniejsze, natomiast w szybkim automatycznie trzeba przestawić się na szybsze dyktowanie.
Z pewnością przydaje się fakt, kiedy pilot rajdowy miał styczność z różnymi kierowcami podczas swojej przygody rajdowej. Ma on wówczas obraz przekroju metod zapisywania i dyktowania notatek. Jedne są proste, a drugie złożone z wieloma odnośnikami.
Rzadko się zdarza, że pilot i kierowca zgrają się po pierwszym odcinku specjalnym. W dużej mierze jest to kwestia zaufania oraz wspólnie spędzonego czasu w samochodzie rajdowym. Kierowca musi zaufać pilotowi, że zdąży z dyktowaniem w punkt i nie wprowadzi go w błąd, a pilot musi zaufać kierowcy, że nie traktuje go jako zbędnego balastu i potrafi słuchać wypowiadanych przez niego komend. Dobrą praktyką w tym przypadku jest tzw. dłuższa współpraca między kierowcą a pilotem. Pomoże ona zbudować potrzebne zaufanie oraz wypracować wszystko to co potrzebuje rajdowa załoga, aby szybko i sprawnie podróżować po oesach.
Aby zrobić dobry opis, ważne jest też dobre zapoznanie, czyli zrobione zgodnie z tym co się czuje. Przerysowanie trasy na zapoznaniu nie pomoże w uzyskaniu lepszego czasu, a wręcz go pogorszy.
W przypadku naszego zespołu – nasz opis ewoluował dzięki pomocy bardzo doświadczonego pilota jakim jest Bartek Siodła. Do tej pory Daria zawsze konsultuje swoje notatki z Bartkiem i ustalają ewentualne poprawki. Sam pilotując różnych kierowców, konsultuję się z żoną 😁 bo ma zdecydowanie większe doświadczenie w tym temacie.
Jak zostać pilotem rajdowym?
Żeby zostać pilotem rajdowym wystarczą chęci i pasja do motorsportu (czasem na przykład zarazić można się od męża 😉). Na etapie amatorskim wystarczy znaleźć zainteresowanego wspólnymi startami kierowcę i razem uczyć się sztuki rajdowania.
Coraz trudniejsze trasy, już na poziomie amatorskich zawodów powodują, że organizatorzy wymagają od zawodników coraz lepszego wyposażenia bezpieczeństwa. Mowa tutaj o kombinezonach, systemach Hans, czy bieliznie ognioodpornej. Zapewniając sobie kompletny ubiór, jaki jest wymagany na wyższych szczeblach z pewnością uzyskuje się możliwość spokojniejszego podróżowania po odcinkach specjalnych. Tak jak pisaliśmy w poprzednim artykule odnośnie tego ile kosztuje rajd (link do artykułu) – ubiór można kupić samodzielnie, lub wypożyczyć na określone dni, w których odbywają się zawody.
Jeśli zawody amatorskie to za mało i pojawiają się ambicje aby przejść tzw. szczebel wyżej to trzeba starać się o licencję pilota. W tym przypadku trzeba ukończyć kurs na pilota. Kurs ten jest jednodniowym szkoleniem z zakresu przepisów, regulaminu i procedury wypadkowej. Po kilkugodzinnym szkoleniu teoretycznym zdaje się egzamin z omawianego materiału. Zdany egzamin uprawnia do wystąpienia o nadanie licencji rajdowej.
Aby przejść na kolejny tzw. wyższy szczebel, na leży ukończyć co najmniej 4 rajdy okręgowe (np. rajdy cyklu Tarmac Masters), aby wówczas starać się o licencję stopnia wyższego. Następnym i jednocześnie ostatnim już krokiem jest licencja pierwszego stopnia uprawniająca do startów w Mistrzostwach Świata.
Kobieta jako pilot rajdowy – czy to dobry wybór?
Ten akapit będzie wyglądał nieco inaczej niż inne pozostałe, ponieważ będzie moją prywatną opinią, ukształtowaną na podstawie wielu startów z kobietą na prawym fotelu. Można się z tym zgadzać lub nie, ale temat z pewnością jest wart poruszenia. Mimo iż żyjemy w cywilizowanym świecie XXI wieku, to niestety można czasem spotkać się z nieprzychylnym traktowaniem kobiet w tym sporcie.
Po wielu latach startów w kjsach oraz rajdach wyższych rangą, z pewnością mogę stwierdzić że to miejsce w rajdówce nie wymaga kwestionowania roli kobiety w sportach motorowych. Nie chodzi w tym momencie o „słodzenie” mojej żonie, po prostu uważam, że ten fotel nie ma rozgraniczeń płciowych.
Jeśli kobieta pilot, wykonuje swoje zadanie tak samo jak mężczyzna, to w czym tkwi problem? Osobiście uważam, że kobiety są spokojniejsze, wprowadzają na pokład auta rajdowego trochę spokoju. Na pewno potrafią stłumić emocje kierowcy, co pomaga w niektórych sytuacjach.
Zawsze można też „złapać za kolano”, czego raczej nie wypada testować na koledze 🤣
A tak na poważnie to kobiety podchodzą do tematu pilotażu bardziej profesjonalnie niż faceci. U nich ma być wszystko jak w kuchni uporządkowane. A kierowca FACET, ma się słuchać 😎
Kiedyś słyszałem, że „żona mnie spowalnia na odcinkach i pewnie z kimś innym jechałbym szybciej”. Z cały szacunkiem, ale to totalna bzdura. Fakt, jadę z żoną, dzieci w domu, trzeba myśleć, ale jedziemy przecież rajd, więc trzeba jechać, żeby wstydu nie było. No i jedziemy – zawsze staramy się szybko, ale nigdy na 110%, bo zwyczajnie nie warto, a żeby opisać ten argument bardziej obrazowo to „NIE STAĆ NAS NA ZGRUZOWANIE AUTA”. Naszym mottem w aucie jest zawsze „JEDŹ SWOJE”.
Aaa zapomniałbym – super atutem jeżdżenia z kobietą, żoną lub dziewczyną jest argument, że wie o Twoich wydatkach na rajdówkę, ale akceptuje je bo to Wasza wspólna pasja 😉😁
„Piniondz”, to brzmi dumnie – czyli ile zarabia pilot rajdowy?
Temat jest tak długi jak autostrada A6 w Niemczech i jednocześnie dla niektórych osób związanych z rajdami mocno drażliwy. Zacznijmy może od samego początku, czyli najniższego szczebla.
Generalnie piloci amatorzy, gdzieś się muszą uczyć fachu i zaczynają swoją przygodę w imprezach amatorskich głównie od KJS-ÓW. Następuje więc szybkie przejście od imprez placowych, gdzie pokazuje się palcem trasę przejazdu, do dyktowania 4-kilometrowego odcinka specjalnego. Na tym etapie nikt raczej nie myśli o zarabianiu, tylko bardziej o budowaniu swojej reputacji.
Następnym etapem, o ile wcześniejsze starty wypadały pomyślnie, jest przejście o level wyżej, czyli starty w rajdach okręgowych. Tam już kończy się pokazywanie palcem, a zaczyna prawdziwe „dyktowanie”. I to właśnie tam można odróżnić rozwojowego pilota od amatora. W tym momencie pojawiają się też kwestie spełniania konkretnych wymogów, więc wygrywają najlepiej przygotowani.
Tak jak na etapie amatorskim, wołanie o kasę, wydaje się być sytuacją nie na miejscu, to jeżeli rozmawiamy o etapie „średnio zaawansowanym” to już pojawiają się tu pewne argumenty, na temat wynagrodzenia dla pilota. Nie chodzi tu o kwestię bezpieczeństwa i utraty zdrowia w razie wypadku, bo to jest sport wysokiego ryzyka. Bardziej chodzi o poświęcony czas. Często wiąże się to z urlopem w pracy, na dni trwania zawodów. Jeżeli weźmiemy pod uwagę starty w Mistrzostwach Polski, gdzie tydzień rajdowy zaczyna się często w środę lub czwartek, to rozmowa o pieniądzach wydaje się być chyba, rzeczą naturalną. Jednak czy jest to kwestia tylko i wyłącznie „rekompensaty” poniesionych kosztów, czy dochodzą do tego jeszcze inne kwoty? To chyba kwestia indywidualna i chętnie dowiemy się co wy o tym myślicie.
Wniosek na chwilę obecną mamy jeden – Dużo łatwiej staruje się w zawodach będąc parą lub małżeństwem na co dzień.
Czy pilot rajdowy jest potrzebny? – Podsumowanie
Załogę rajdową stanową zarówno kierowca, jak i pilot. Niestety zazwyczaj gloryfikowany jest sam kierowca, a często zapomina się o pilocie. Z pewnością bez dobrego pilota, ciężko jest zrobić dobry czas na odcinku specjalnym. I nawet jeśli kierowca jest fenomenalny, do tego potrafi zapamiętać całą trasę przejazdu, to pomoc pilota jest niezbędna.
Po tak szczegółowej analizie chyba bez problemu można odpowiedzieć sobie na pytanie tytułowe artykułu. Pilot rajdowy to osoba która ogarnia dosłownie wszystko w około. Musi to być osoba, o której mówi się że ma głowę na karku i wie jak jej używać. Niezależnie od płci czy koloru skóry – jeżeli jest to osoba wiedząca co ma robić i po co siedzi na prawym fotelu to dużo łatwiej jest osiągnąć dobry rezultat na koniec zawodów.
Droga rozwoju pilota rajdowego jest dużo łatwiejsza niż np. kierowcy, ponieważ wiąże się ona z dużo mniejszymi kosztami. Podejrzewamy że właśnie to jest częstym powodem wyboru akurat tej ścieżki jeśli chodzi o przygodę z motorsportem.
